Het onderzoek is gestart met de herkenning van de gelijkenis tussen de aankomst van een islamitisch piraat in de 17e eeuw en de huidige aankomst van Sinterklaas. Deze vondst is gepubliceerd in oktober 2017 en de PZC (provinciale Zeeuwse Courant) en het AD hebben daar aandacht aan besteed.
De wetenschap heeft deze gelijkenis unaniem afgewezen. Deze reactie van de wetenschap is om verschillende redenen opmerkelijk:
- Het is slechts een theorie. Deze kan waar of onwaar zijn. De toekomst zal het leren. Waarom wordt er dan zo stellig afstand van genomen?
- Bestaande wetenschappelijke theorieën over Zwarte Piet zijn ook niet bewezen.
- Er bestaat geen andere duidelijke verklaring voor het ontstaan van het verhaal van de aankomst per boot. Dit vraagt wel om een verklaring omdat het zo afwijkt van sinterklaasgebruiken in landen om ons heen.
In 2018 is de aankomst van de piraat verder aannemelijk gemaakt in “de komediant, de piraat en de geschiedvervalser”. De belangrijkste vondst was echter het belang van de sinterklaaskermis en de komedianten die er optraden. Zij zijn zonder twijfel voorlopers van Zwarte Piet.
Daarnaast is de rol van het Meertens Instituut onder de loep genomen. Dit instituut zou het volksgebruik moeten onderzoeken, maar probeert alleen de eigen vooroordelen te bevestigen. Het instituut heeft niet gereageerd op het onderzoek. Ook wetenschappers in andere instituten hebben niet gereageerd.
Het onderzoek is voortgezet. De resultaten zijn in 2020 zijn gepubliceerd: “de kermis, de slavenjacht en het einde van de wetenschap”. De inzichten uit 2017 en 2018 zijn in een historisch kader geplaatst. Dit geeft aanleiding voor nog meer nieuwe inzichten en verbanden zoals de rol van de gildeknecht, de godsdienstvrijheid en de islamitische slavenjacht in Europa.
Het onderzoek naar de geschiedvervalsing door de wetenschap is uitgebreid van het Meertens Instituut naar de hele wetenschap. Er zijn (en worden nog steeds) honderden wetenschappelijke artikelen over dit onderwerp gepubliceerd die aantoonbaar onwaar zijn en de code wetenschappelijke integriteit schenden. Ook de KNAW zelf, de hoeder van de wetenschappelijke integriteit, maakt zich hieraan schuldig
Dergelijke integriteitschendingen zijn schadelijk voor de betrouwbaarheid en geloofwaardigheid van de wetenschap. Het laat zien dat de wetenschap vooringenomen is en haar autoriteit misbruikt om de publieke opinie naar haar hand te zetten.
Pogingen om de wetenschap bij dit onderzoek te betrekken en tot een rationele discussie te verleiden zijn vooralsnog mislukt.