In juni 2021 heeft De Jong een discussie geïnitieerd op Academia.edu. Dit is een social media platform waar onderzoekers hun bevindingen kunnen delen. De discussie duurde drie weken. Het onderwerp was het artikel: De komediant van de sinterklaaskermis. Hierin laat De Jong zien dat de komediant een directe voorloper is van Zwarte Piet. De komediant verklaart aspecten als het grappige gedrag en de kleding. Daaruit volgt dat dit gedrag en kleding dus niet zijn bedoeld als racistische karikatuur en dat het niet afkomstig is van kolonialisme. Download De komediant van de sinterklaaskermis als PDF.
Met een (gratis) account kun je de discussie hier bekijken. De discussie was levendig en rationeel. De bevindingen in het artikel zijn stevig bevraagd, maar overeind gebleven.
Deelnemers
Er hebben 66 onderzoekers ingelogd en meegelezen. Hieronder waren verschillende wetenschappers die verbonden zijn aan instituten als het Meertens Instituut, het KIEN (kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland) en de redactie van het wetenschappelijk tijdschrift Volkskunde.
Discussiebijdragen door wetenschappers
Opvallend is dat de wetenschappers die zijn verbonden aan genoemde instituten niets hebben bijgedragen aan de discussie. Dat is opmerkelijk omdat zij zich in de media en in wetenschappelijke artikelen wel uitgebreid over het onderwerp uitlaten. In een inhoudelijke discussie op basis van onderbouwd onderzoek blijven ze stil.
Markus Balkenhol
Markus Balkenhol is de woordvoerder van het Meertens Instituut op het gebied van de sinterklaastraditie. Hij is ook degene binnen dat instituut die onderzoek verricht op het gebied van Zwarte Piet. Hij is tweemaal verzocht te reageren binnen de discussie, maar dat heeft hij zonder opgaaf van redenen niet gedaan.
Lijst deelnemers per instituut
De volgende wetenschappers lazen mee, maar gaven geen reactie:
Meertens Instituut: Markus Balkenhol, Peter Jan Margry, Irene Stengs, Sophie Elpers
KIEN : Albert van der Zeijden, Sophie Elpers
Tijdschrijft Volkskunde: Marc Jacobs, Paul Catteeuw, Albert van der Zeijden, Sophie Elpers
Artikel in Volkskunde
De genoemde wetenschappers van het tijdschrift Volkskunde kenden het artikel. Het was hen enkele maanden eerder aangeboden ter publicatie. Zij hebben het niet geplaatst.
Duiding
Het uitblijven van reacties van de wetenschap is teleurstellend maar niet onverwacht. Zij kunnen of willen niet openlijk afwijken van het dominante wetenschappelijke discours waarin Zwarte Piet wordt gezien als een racistische karikatuur die afstamt van kolonialisme en/of trans-Atlantische slavernij. Het Meertens Instituut verkondigt deze postkoloniale visie al meer dan 15 jaar zonder daarvoor solide bronnen op te voeren.
Dit zal vroeg of laat veranderen. Wetenschappelijke instituten kunnen niet vasthouden aan ideologische overtuigingen die met duidelijke bronnen en rationele onderbouwing zijn weerlegd. Hopelijk heeft deze discussie hen aan het denken gezet.